Waarom lichaamsgericht?  Lichaamsgericht werken bij trauma, stress en burn-out 

Je blijft maar zoeken naar manieren om je zenuwstelsel tot rust te brengen. Je hebt boeken gelezen, therapieën gevolgd, meditatie geprobeerd. Soms voel je even verlichting, maar diep vanbinnen is er nog steeds dat gevoel: ik sta er alleen voor, ik heb mijn lijf en emoties niet onder controle, het overkomt me. En telkens lijkt de rust net zo snel weer te verdwijnen als ze gekomen is.

Trauma en stress leven niet alleen in je hoofd

Misschien herken je dit:

• Je hoofd begrijpt allang wat er is gebeurd, maar je lijf voelt nog steeds gespannen, uitgeput of onveilig.
• Je probeert te ontspannen, maar je lichaam blijft "aan" staan – alsof je altijd alert moet zijn.
• Je bent moe van het vechten tegen iets dat je niet onder woorden kunt brengen.

Dat is niet omdat jij iets fout doet of raar bent. Het komt omdat trauma, stress en burn-out zich niet alleen in je hoofd afspelen, maar vooral in je lichaam. Zoals Bessel van der Kolk zegt: "The body keeps the score." Ons lijf onthoudt alles wat we hebben meegemaakt. Het bewaart de spanning, de schrik en de uitputting – zelfs als je hoofd denkt dat je er al "overheen" bent.

Het zenuwstelsel en de polyvagaal theorie

De polyvagaal theorie (Stephen Porges) laat zien waarom dit zo hardnekkig voelt. Je zenuwstelsel scant voortdurend of je veilig bent. Maar als het ooit iets ingrijpends heeft meegemaakt, blijft je lijf hyperalert en kan het vastzitten in vechten, vluchten of bevriezen. Dan voelt je lichaam alsof het nog steeds midden in de storm staat, ook al is die voorbij.

Waarom praten vaak niet genoeg is

Daarom is praten, analyseren of begrijpen vaak niet genoeg. Je lijf wacht op een andere ingang: een manier om spanning en overlevingsenergie stap voor stap los te laten. Precies daar ligt de kracht van lichaamsgerichte methoden.

Lichaamsgerichte therapie: spanning loslaten via het lichaam

Beweging, ademhaling, trilling en ontspanningstechnieken werken direct in op je zenuwstelsel. Ze geven je lichaam de kans om uit die eindeloze staat van paraatheid te komen en opnieuw te ervaren wat veiligheid en rust betekenen. Zoals Peter Levine zegt: trauma is niet de gebeurtenis zelf, maar de energie die vastzit in je lichaam. Door die energie voorzichtig te ontladen, komt er weer ruimte voor ontspanning en veerkracht.

Stress en burn-out herstellen via het lichaam

Bij burn-out of chronische stress werkt het net zo. Je kunt jezelf honderd keer vertellen dat je rust nodig hebt, maar zolang je lijf blijft pompen met stresshormonen, blijft de uitputting terugkomen. Lichaamsgericht werken schakelt dit systeem om – van overleven naar herstellen.

Je hoeft het niet alleen te doen

En dan gebeurt er iets belangrijks: je hoeft het niet meer allemaal zelf te doen. Je lichaam weet hoe dit moet. Met de juiste begeleiding kan het zich herinneren hoe het is om los te laten, om te ademen, om zich veilig te voelen.

Dat is de opluchting die je zocht. Het is niet jouw wilskracht die dit gaat oplossen, maar het natuurlijke vermogen van je lichaam om te helen – als je het eindelijk de kans geeft.

Liefs, Daria

Bronnen:

• Levine, P. A. (2020). De tijger ontwaakt: Trauma overwinnen door het hervinden van het zelf. Altamira. (Ontwikkelaar van Somatic Experiencing, met focus op het ontladen van vastgezette energie in het lichaam)

• Van der Kolk, B. (2015). Traumasporen: Het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen. Uitgeverij Mens!. (Baanbrekend werk over hoe trauma wordt opgeslagen in het lichaam en hoe herstel via lichaamsgerichte methoden mogelijk is.)

• Doomernik, M. (2024). TRE®: Herstellen van stress en trauma kan je lichaam zelf! (Specialist in TRE, stress- en trauma-aanpak, met nadruk op veerkracht en lichaamsgericht herstel)

• Luc Swinnen – diverse publicaties over stress, burn-out en de rol van stresshormonen op ons brein en lichaam.

• David Berceli – TRE® (Tension & Trauma Releasing Exercises): oefeningen die gebruikmaken van natuurlijke trillingen van het lichaam om spanning los te laten.

• Stephen Porges – Polyvagal Theory (2011): theorie over hoe het autonome zenuwstelsel veiligheid en verbinding reguleert.